Паянтан, ака уйӑхӗн 1-мӗшӗнчен, Етӗрне районӗнчи Ҫуткассинче карантин пуҫланнӑ. Икӗ уйӑхлӑха тӑсӑлӗ вӑл.

Ялта урнӑ тилле тупнӑ. Ку пуш уйӑхӗн 25-мӗшӗнче пулнӑ. Пӗр хуҫалӑхра хӗрарӑм картишре икӗ чӑх виллине, таракан тилле асӑрханӑ. Вӑл кун пирки Кӑкшӑм ял тӑрӑхӗн пуҫлӑхне пӗлтернӗ. Етӗрне районӗнчи чӗрчунсен чирӗсемпе кӗрешекен станци пуҫлӑхӗ ялта чупакан тилӗ пирки илтсен сунарҫӑна чӗнсе илнӗ. Лешӗ тилле персе вӗлернӗ.

Пушӑн 27-мӗшӗнче тилӗ виллине республикӑри ветлабораторие илсе ҫитернӗ. Тепӗр кун тилӗ урнӑ чирпе чирлени паллӑ пулнӑ.

Уйрӑм хушма хуҫалӑхсенчен пухакан сӗт хакне утӑ уйӑхӗнчен 1-мӗшӗнчен тытӑнса уннӑ пахалӑхне кура тӳлеме тытӑнмалла. Ку шухӑша Чӑваш Енӗн Элтеперӗ Михаил Игнатьев республикӑн Патшалӑх Канашне янӑ Ҫырура та палӑртнӑччӗ.

Иртнӗ эрнере Шупашкар районӗнче пулнӑ республикӑн ял хуҫалӑх министрӗ Сергей Павлов та ку шухӑша палӑртнӑ иккен. Район администрацийӗн ларусен залне ветеринарсене, сӗт пухакансене пухсах ҫавӑн пирки ӑнлантарнӑ.

Республикӑра ял хуҫалӑх предприятийӗсем сӗт сутасси ӳссе пырать иккен-ха, анчах уйрӑм хушма хуҫалӑхсенче ӗне тытакансем чакнӑ май сӗт сутасси те чакать-мӗн. Кунта ҫынсенчен сӗте йӳнӗрехпе туянни те витӗм кӳрет пуль тесе шухӑшлаҫҫӗ. Халӑхран сӗт пахалӑхӗ тивӗҫтерменни пирки те калаҫҫӗ. Пухаканӗсем ҫынсем сӗте шывпа тата ыттипе хушаҫҫӗ тесе калаҫҫӗ иккен, ҫыннисем вара сӗт пуҫтараканӗсем сахалтарах тӳлессишӗн вӗсем ҫине йӑвантарасшӑн тесе шухӑшлаҫҫӗ.

10 кунта пӗрре сӗт пахалӑхне тӗплӗн тӗрӗслесен, 10 кунта пӗр-икӗ хутчен сӗтри ҫу хисепне виҫсен йӗрке пуласса шанаҫҫӗ.

Хальхи вӑхӑтра Шупашкар районӗнче халӑхран сӗте 5 организаци пуҫтарать иккен.

Малалла...

Улатӑр хулин ӗҫлӗх центрӗ ӗҫсӗррисемпе тӗл пулма ялсем тӑрӑх та ҫӳрет. Нумаях пулмасть вӑл ҫав районти Кувакино ялне тухса кайнӑ.

Вырӑна ҫитнӗ май ӗҫлӗх центрӗн специалисчӗсем тахҫантанпах ниҫта тар тӑкман, ӗҫ вырӑнӗ шыракан 8 ҫынпа курнӑҫнӑ. Вӗсене ӗҫ рынокӗнчи тӑрӑмпа паллаштарнӑ. Хысна шучӗпе ҫӗнӗ специальноҫ илме май килни пирки каласа кӑтартнӑ май ҫав йӗркепе тата кама вӗренме май пуррипе паллаштарнӑ. Ахаль лариччен общество ӗҫне хутшӑнма сӗннӗ. Ун пеккисем ытларах чух урамсене хӑтлӑх кӳреҫҫӗ. Вырӑнти вакансисем ытах тивӗҫтермесен республика тулашне кайма пулать.

Ҫынсене ӗҫсӗррисемпе ӗҫлекенсене палӑртмалли меслет ҫинчен те ӑнлантарнӑ. Методикӑна Пӗтӗм тӗнчери ӗҫ организацийӗ тата Раҫҫей саккунӗпе килӗшӳллӗн йӗркеленӗ иккен.

Литература ҫулталӑкӗпе килӗшӳллӗн Елчӗк районӗнчи Лаш Таяпара театрсен «Театр тӗнчинче» фестиваль конкурсӗ иртнӗ. Унта ял тӑрӑхӗнчи мӗнпур клуб хутшӑннӑ.

Ҫӗнӗ Эйпеҫ ялӗнчи театр кружокӗ куракансене хайӗн ӗҫӗсемпе яланах савӑнтарать. «Кӗлпук» кружок ертӳҫи З.Н.Воробьева артистсемпе пӗрле Ф.Павловӑн пьеси тӑрӑх «Судра» спектакль лартнӑ. С.Мустаева, Т.Мустаева, О.Мустаева, М.Романов, В.Дружинин артистсен пултарулӑхне ӑшшӑн йышӑннӑ, хӑш-пӗр самантра хырӑм тытса кулнӑ. С.Мустаева хӑйӗн рольне уйрӑмах лайӑх вылянӑ.

Ытти ялсем те кая юлман. Пурте хӑйсен ролӗсене чӗре витӗр кӑларма тӑрӑшнӑ. Чӑннипе, ҫын хӑш чухне мӗн тума пултарнине хӑй те пӗлмест. Халӑх «Театр тӗнчинче» фестиваль конкурсра чунпа каннӑ, артистсене курса киленнӗ.

Республикӑри 20 ялта урнӑ чир сарӑлнине пула карантин пулнине пӗлтернӗччӗ.

Ҫак кунсенче Йӗпреҫ районӗнчи Шуркасси ялӗнче те ҫакнах пӗлтернӗ. Унта та – карантин. Хушӑва ЧР Элтеперӗ Михаил Игнатьев пуш уйӑхӗн 13-мӗшӗнче алӑ пуснӑ.

Документра пӗлтернӗ тӑрӑх, карантина чӗрчунсен урнӑ чирне тӗп тӑвас, чире аталанма парас мар тӗллевпе палӑртнӑ. Ҫапла палӑртнӑ ялта икӗ уйӑх йытӑсемпе кушаксен куравне йӗркелеме, тискер чӗрчунсене тытма, килтисене сутма юрамасть.

Карантин вӑхӑтӗнче выльӑх-чӗрлӗхе, йытӑ-кушака вакцинаци тӑваҫҫӗ. ЧР Патшалӑх ветеринари служби урнӑ чир ҫӑлкуҫне пӗтерес тӗллевпе комплекслӑ план мероприятийӗсем хатӗрлӗ.

Хӗрарӑмсем алӗҫӗпе ӗлӗкех аппаланма юратнӑ. Шупашкар районӗнчи Юртукасси ялӗнче хӗрарӑмсем кашнинчех алӗҫ тума пухӑнаҫҫӗ.

Ялта «Асамлӑ кружок» ӗҫлет. Вӑл ял хӗрарӑмӗсене савӑнӑҫ, киленӗҫ кӳрет.

Кружокра хӗрарӑмсем модӑпа килӗшсе тӑракан тумсене ҫеҫ ҫыхаҫҫӗ. Вӗсем кил тӗрӗше илемлетмелли япаласене те ҫыхаҫҫӗ. Ҫавсене вӗсем ҫывӑх ҫыннисене, тӑванӗсене, пӗлӗшӗсене парнелеҫҫӗ.

Хӗрарӑмсем ачисем валли те тумтир ҫыхаҫҫӗ. Ку кӑна мар — вӗсем валли теттесем те ҫыхаҫҫӗ.

Кружока ҫӳрекенсем мӗн пур мероприятие те хутшӑнаҫҫӗ. Куравсенчен те айккинче юлмаҫҫӗ — Тутаркасси ял тӑрӑхӗнче иртекен куравсене яланах хутшӑнаҫҫӗ.

Пӗччен, ватӑ ҫынсене пулӑшу кирлӗ. Хӑшӗ-пӗрине лавккана кайса килме те, урай ҫума та йывӑр. Картишрен юр та туртмалла, канав та уҫмалла…

Комсомольски районӗнчи Нӗркеҫ шкулӗнче Тимурсен тӑватӑ отрядне йӗркеленӗ. Ӑна «Ҫамрӑк Гварди» хастарӗсенчен тата шкул волонтерӗсенчен йӗркеленӗ. Ӑна 11-мӗш класри Елена Герасимова ертсе пырать.

Тимур отрячӗ ватӑсене, вӑрҫӑ ветеранӗсене, пӗччен пенсионерсене, сусӑрсене, тыл ӗҫченӗсене юр тасатма, пӑр катма пулӑшаҫҫӗ.

Юлашки вӑхӑтра вӗсем пенсионерсемпе сусӑрсене — Алексей Галкина, Зинаида Зайцевӑна, Лидия Гладковӑна, Викентий Герасимова, Лидия Котовӑна, Иустина Кузнецовӑна, Василий Иванова — лавккаран апат-ҫимӗҫ кӳрсе панӑ, хуҫалӑхра пулнӑ.

Волонтерсем кунпа кӑна ҫырлахасшӑн мар. Ку вӗсен ырӑ йӑли пулӗ, малалла тӑсӑлӗ.

Куславкка районӗнчи Тӗмшер ял тӑрӑхӗнче отчет концерчӗ иртнӗ. Ирина Ефремова, Лариса Мотова тата Маргарита Белова Юрий Трифонов ертсе пынипе хитре темиҫе юрӑ шӑрантарнӑ. Ача-пӑча юррисем те пулнӑ репертуарта. Тӗмшерти тулли мар вӑтам шкулта вӗренекен Яна Репова, Ольга Городскова, Анастасия Николаева юрланӑ. Мария Трофимова юрланине те куракансем ырласа йышӑннине пӗлтереҫҫӗ. Аккордеонпа Иван Карамзин каланӑ. Пилешкассинчи клубӑн «Пилеш» ансамблӗ «Салтак ҫырнӑ ҫырусем» юрӑпа куракан патне тухнӑ. Унсӑр пуҫне ушкӑн «Улах» фольклор композицине кӑтартнӑ. Районти конкурссен ҫӗнтерӳҫи — «Асамлӑ ачалӑх» ансамбль ял ҫыннисене «Вӑрманта, ҫырлара» хавас ташӑпа савӑк кӑмӑл кӳнӗ. «Шурӑ хурӑн» ансамбль те куракансен кӑмӑлне кайма тӑрӑшнӑ. Кашни номере вӑл слайдпа пуянлатнӑ.

Сӑнсем (5)

Социаллӑ ӗҫченсем епле пулӑшу кӳни пирки Валентина Сидорова ӑнлантарать

Социаллӑ ӗҫченсем ватӑсем епле пурӑннине тухтӑрсемпе пӗрле те тӗрӗслесех тӑраҫҫӗ. Ведомствӑсем хушшинчи координаци канашӗн Шупашкар районӗнчи Шӗнерпуҫ ял тӑрӑхӗнчи участокри социаллӑ служби те ку яваплӑха пурнӑҫлать.

Нумаях пулмасть Шупашкар районӗнчи халӑхӑн социаллӑ ыйтӑвӗснее твиӗҫтерекен центрӗн Хыркассинчи вӑхӑтлӑх пурӑнмалли уйрӑм заведующийӗ Валентина Сидорова шур халатлисемпе пӗрле Тӑван ҫӗршывӑн аслӑ вӑрҫин ветеранӗсем тата пӗччен пурӑнакан ватӑсем патне ҫитсе килнӗ.

Ун чухне яваплисем Хыркасси тата Тренкасси ялӗсенче пурӑнакан 17 ҫын килӗнче пулнӑ. Тухтӑрсемпе шур халатлисем вӑрҫӑ ветеранӗсен кулленхи пурнӑҫ условийӗпе кӑна мар, тыл ӗҫченӗсен, тӑлӑх салтак арӑмӗн, ӗҫ ветеранӗсен, йывӑрлӑха лекнӗ пенсионерсем куна епле кунланипе те кӑсӑкланнӑ.

Валентина Сидорова вара социаллӑ ӗҫченсем епле пулӑшу кӳнине ӑнлантарнӑ. Вӑл социаллӑ пулӑшу кирлӗ ҫынсене те тупса палӑртнӑ.

Сӑнсем (5)

Паян Шупашкар районӗнчи халӑхӑн социаллӑ ыйтӑвӗсене тивӗҫтерекен центрӑн Янӑшри вӑхӑтлӑх пурӑнмалли уйрӑмӗнче кунӗпех юрӑ-кӗвӗ янӑранӑ. Унта пурӑнакансем малтан пурте пӗрле пулса ӗҫленӗ, кайран сӗтел хушшине пухӑннӑ.

Ӗҫлемелли хал ҫитекеннисене пурне те ҫитнӗ. Пӗрисем кил хушшинчи юра тасатнӑ вӑхӑтра теприсем вӑхӑтлӑх пурӑнмалли уйрӑма капӑрлатнӑ, теприсем апат-ҫимӗҫ хатӗрленӗ ҫӗрте тӑрмашнӑ. Кайран ватӑсем те, унта пурӑнакансем те уяв кӗрекине ларнӑ. Пӗрле пухӑннин сӑлтавӗ — иртсе кайнӑ Ҫӗршыв хӳтӗлевҫин кунне тата ҫывхарса килекен Пӗтӗм тӗнчери хӗрарӑмсен кунне уявланӑ. Уйрӑм ертӳҫи Роза Васильева пурне те саламланӑ: ӗҫтешӗсене те, унта пурӑнакансене те вӑл парнепе савӑнтарнӑ.

Уяв сӗтелӗ хушшинчисем ҫамрӑклӑха аса илнӗ, юрланӑ, унтан-кунтан ыратни пирки манса ташша тухнӑ.

Сӑнсем (4)